 |
| Ảnh minh họa: my.opera.com |
Đã là người chơi chim cảnh, ai cũng nuôi một vài lồng cu gáy. Lời khẳng định trên của người bạn tôi không phải hoàn toàn chính xác
nhưng qua tìm hiểu, quan sát thì tôi nhận thấy có rất nhiều người yêu thích giống chim này. Không biết chú chim có vẻ ngoài cục mịch, xấu xí kia có gì hấp dẫn mà người ta say mê đến vậy.
Cu gáy là giống chim hết sức đặt biệt, từ màu sắc, vóc dáng đến giọng gáy. Toàn thân chim đã phủ lớp lông màu nâu đỏ trông chẳng khác chiếc áo gụ cũ kỹ đã phai màu của một anh nông dân. Thân hình chúng thô tháp, cục mịch, chứ không nhỏ nhắn uyển chuyển như yểng, khiếu, họa mi hay các giống chim cảnh khác. Chiếc lồng cu lại càng đặc biệt, bé tí tẹo chỉ vừa đủ cho chim xoay người, chứ chẳng thể nào bay, nhảy. Nhiều người còn nói, cái lồng chim cu gáy chẳng khác nào chiếc bu nhốt gà. Tuy đủ nét xấu xí là thế nhưng ông trời lại rất công bằng khi ban tặng cho chúng một giọng hót-ta thường gọi là gáy hay gù hết sức quyến rũ mà không một loài chim nào có được.
Nếu như tiếng hót của chim yến thanh cao, tao nhã, đầy chất quý phái, tiếng hót của sơn ca lồng lộng khí đất trời, tiếng hót của khiếu là của một chàng tài tử, phong lưu rất đỗi đa tài mỗi khi cất tiếng là đủ các cung bậc thì có thể nói tiếng gáy của chim cu là những tiếng ca bi ai hùng tráng của kẻ bị sa vào chốn cầm tù. Điều này được thể hiện ở ngay chiếc lồng nuôi. Nhiều người khi mới chơi chim cu đã phải tự hỏi tại sao người ta lại làm chiếc lồng chim bé thế, chỉ bằng một phần tư, phần năm của chiếc lồng khiếu. Và nếu có một người nào đó thương chim ở chật chội, mà thay đổi kiểu lồng, nuôi cu trong một chiếc lồng to, rộng rãi thì chắc chắn họ sẽ nhận được kết quả là chúng rất ít khi gáy. Hơn nữa tiếng gáy khi đó sẽ không còn những âm trầm( âm thổ) mang vẻ buồn buồn mà người ta rất yêu chuộng nữa. Nói cách khác thì cu gáy là giống chim phải bị ức chế, bị dồn nén mới cất tiếng.
Có rất nhiều cách đánh giá khác nhau về giống chim này. Người thì cho nó là giống chim vô tình vô nghĩa, vì dẫu nuôi từ lúc chúng là chim bổi mới ra ràng, dù hàng ngày chăm lo từ hạt thóc ăn đến giọt nước uống thì hễ có cơ hội sổ lồng chúng vẫn lập tức bay một mạch không hề ngoái đầu trở lại. Người khác lại coi cu gáy là giống chim quân tử, không hề bị mua chuộc bởi thóc thơm, nước sạch, hay bởi cảnh an nhàn nơi lồng đẹp mà chí khí luôn hướng về bầu trời tự do, không như lũ họa mi, yến hót. Người ta còn suy luận, ngay cả khi ở trong lồng, luôn tìm mọi cách để phá lồng chui ra nhưng chúng chỉ phá lồng ở trên đỉnh, bên cạnh chứ nhất định không bao giờ phá nan ở dưới đáy lồng dù cho những nan ở dưới đó thường thưa hơn nhiều. Những người nuôi yêu thích chim cu theo kiểu này thường là những người từng trải. Họ yêu cái cốt cách giản dị mà thanh tao của chim cũng như yêu tiếng gáy nhẹ nhàng mà sâu lắng, buồn bã mà không bi lụy, hùng tráng mà không kiêu căng. Ngày ngày, nghe tiếng cu gáy đối với họ không phải chỉ để giải sầu, quên đi những lo lắng đời thường mà còn như để chiêm nghiệm, minh tuệ hơn.
Cu gáy là giống chim khó thuần dưỡng và có tính bản năng rất lớn nhưng cũng có những người thích nuôi chim cu gáy như nuôi con chó, con mèo, tức là nuôi cu gáy thả. Thật ra, nuôi cu gáy kiểu này cũng không phải là quá khó. Trong thiên nhiên cu gáy ăn rất đơn giản chủ yếu là thóc, đỗ, thi thoảng là vài con châu chấu, cào cào hay sâu bọ. Người nuôi cu gáy thả phải cho chim ăn những loại hạt đặc biệt mà chúng khó có thể kiếm được ngoài thiên nhiên như vừng chẳng hạn. Lúc này chú cu gáy sẽ bị phụ thuộc hoàn toàn vào con người và như một tên nô lệ suốt ngày chúng lẽo đẽo theo người. Chúng sẽ tuân theo những mệnh lệnh hay động tác mà ta đã dậy như bay lại, gù, hay bay về chỗ. Kể ra, đó cũng là một thú vui, nhất là đối với những người thích chinh phục, thích ra lệnh, nhưng nó lại mất đi cái nét thiên nhiên đáng quý của giống chim này.
Mỗi người lại thể hiện sự yêu thích giống chim cu gáy theo những cách khác nhau. Riêng tôi, có lẽ sẽ chẳng bao giờ quên được những tiếng cu gáy râm ran khắp cánh đồng quê trong mùa lúa chín. Tiếng gáy rộn ràng như đong đưa theo nhịp gánh của các anh, các chú, như bắt cùng với nhịp đưa liềm của các bà, các chị. Và tiếng gáy như được nâng lên bởi hương lúa chín thơm đang nhè nhẹ lan tỏa khắp làng.
nhưng qua tìm hiểu, quan sát thì tôi nhận thấy có rất nhiều người yêu thích giống chim này. Không biết chú chim có vẻ ngoài cục mịch, xấu xí kia có gì hấp dẫn mà người ta say mê đến vậy.
Cu gáy là giống chim hết sức đặt biệt, từ màu sắc, vóc dáng đến giọng gáy. Toàn thân chim đã phủ lớp lông màu nâu đỏ trông chẳng khác chiếc áo gụ cũ kỹ đã phai màu của một anh nông dân. Thân hình chúng thô tháp, cục mịch, chứ không nhỏ nhắn uyển chuyển như yểng, khiếu, họa mi hay các giống chim cảnh khác. Chiếc lồng cu lại càng đặc biệt, bé tí tẹo chỉ vừa đủ cho chim xoay người, chứ chẳng thể nào bay, nhảy. Nhiều người còn nói, cái lồng chim cu gáy chẳng khác nào chiếc bu nhốt gà. Tuy đủ nét xấu xí là thế nhưng ông trời lại rất công bằng khi ban tặng cho chúng một giọng hót-ta thường gọi là gáy hay gù hết sức quyến rũ mà không một loài chim nào có được.
Nếu như tiếng hót của chim yến thanh cao, tao nhã, đầy chất quý phái, tiếng hót của sơn ca lồng lộng khí đất trời, tiếng hót của khiếu là của một chàng tài tử, phong lưu rất đỗi đa tài mỗi khi cất tiếng là đủ các cung bậc thì có thể nói tiếng gáy của chim cu là những tiếng ca bi ai hùng tráng của kẻ bị sa vào chốn cầm tù. Điều này được thể hiện ở ngay chiếc lồng nuôi. Nhiều người khi mới chơi chim cu đã phải tự hỏi tại sao người ta lại làm chiếc lồng chim bé thế, chỉ bằng một phần tư, phần năm của chiếc lồng khiếu. Và nếu có một người nào đó thương chim ở chật chội, mà thay đổi kiểu lồng, nuôi cu trong một chiếc lồng to, rộng rãi thì chắc chắn họ sẽ nhận được kết quả là chúng rất ít khi gáy. Hơn nữa tiếng gáy khi đó sẽ không còn những âm trầm( âm thổ) mang vẻ buồn buồn mà người ta rất yêu chuộng nữa. Nói cách khác thì cu gáy là giống chim phải bị ức chế, bị dồn nén mới cất tiếng.
Có rất nhiều cách đánh giá khác nhau về giống chim này. Người thì cho nó là giống chim vô tình vô nghĩa, vì dẫu nuôi từ lúc chúng là chim bổi mới ra ràng, dù hàng ngày chăm lo từ hạt thóc ăn đến giọt nước uống thì hễ có cơ hội sổ lồng chúng vẫn lập tức bay một mạch không hề ngoái đầu trở lại. Người khác lại coi cu gáy là giống chim quân tử, không hề bị mua chuộc bởi thóc thơm, nước sạch, hay bởi cảnh an nhàn nơi lồng đẹp mà chí khí luôn hướng về bầu trời tự do, không như lũ họa mi, yến hót. Người ta còn suy luận, ngay cả khi ở trong lồng, luôn tìm mọi cách để phá lồng chui ra nhưng chúng chỉ phá lồng ở trên đỉnh, bên cạnh chứ nhất định không bao giờ phá nan ở dưới đáy lồng dù cho những nan ở dưới đó thường thưa hơn nhiều. Những người nuôi yêu thích chim cu theo kiểu này thường là những người từng trải. Họ yêu cái cốt cách giản dị mà thanh tao của chim cũng như yêu tiếng gáy nhẹ nhàng mà sâu lắng, buồn bã mà không bi lụy, hùng tráng mà không kiêu căng. Ngày ngày, nghe tiếng cu gáy đối với họ không phải chỉ để giải sầu, quên đi những lo lắng đời thường mà còn như để chiêm nghiệm, minh tuệ hơn.
Cu gáy là giống chim khó thuần dưỡng và có tính bản năng rất lớn nhưng cũng có những người thích nuôi chim cu gáy như nuôi con chó, con mèo, tức là nuôi cu gáy thả. Thật ra, nuôi cu gáy kiểu này cũng không phải là quá khó. Trong thiên nhiên cu gáy ăn rất đơn giản chủ yếu là thóc, đỗ, thi thoảng là vài con châu chấu, cào cào hay sâu bọ. Người nuôi cu gáy thả phải cho chim ăn những loại hạt đặc biệt mà chúng khó có thể kiếm được ngoài thiên nhiên như vừng chẳng hạn. Lúc này chú cu gáy sẽ bị phụ thuộc hoàn toàn vào con người và như một tên nô lệ suốt ngày chúng lẽo đẽo theo người. Chúng sẽ tuân theo những mệnh lệnh hay động tác mà ta đã dậy như bay lại, gù, hay bay về chỗ. Kể ra, đó cũng là một thú vui, nhất là đối với những người thích chinh phục, thích ra lệnh, nhưng nó lại mất đi cái nét thiên nhiên đáng quý của giống chim này.
Mỗi người lại thể hiện sự yêu thích giống chim cu gáy theo những cách khác nhau. Riêng tôi, có lẽ sẽ chẳng bao giờ quên được những tiếng cu gáy râm ran khắp cánh đồng quê trong mùa lúa chín. Tiếng gáy rộn ràng như đong đưa theo nhịp gánh của các anh, các chú, như bắt cùng với nhịp đưa liềm của các bà, các chị. Và tiếng gáy như được nâng lên bởi hương lúa chín thơm đang nhè nhẹ lan tỏa khắp làng.
(Đ.Trường)
0 comments:
Đăng nhận xét